TDK: Torağı bol olsun sözünü şöyle açıklar : Müslüman olmayanlar için “ ruhu sukûn içinde olsun” anlamında söylenen bir söz , der. Ben de bu bilgim doğrultusunda bu sözü ölen bir Müslüman’ın ardından söyleyenleri uyarırdım. Bu sözün Müslüman olmayanlar için uygun olduğunu hatırlatırdım etrafımdaki eş dosta. Dün Elif Şafak’ın “ Sanma ki Yalnızsın” kitabını okurken bu ifadeyi Neyzen Tevfik için kullandığını gördüm. Kafam karıştı. Elif Şafak “Toprağı bol olsun.” sözünün kimler için kullanılacağını bilmiyor mu? Yoksa Neyzen Tevfik’i Müslüman mı saymıyor?

 

bu

Eski Diyanet İşleri Başkanımız Süleyman Ateş’in konu ile ilgi görüşleri şöyle:

SORU: “Toprağı bol olsun” sözü nereden geliyor? Bu kavram kimler için söylenir?

CEVAP: Ölen Müslüman için “Allah rahmet etsin” denilir. “Toprağı bol olsun” tabiri, ölmüş olan gayrimüslimler için kullanılır. Bunun sebebi şudur. Tevbe Suresi’nde, Allah’a ortak koşan (müşrik) ölüleri için af ve mağfiret dilemek yasaklanmıştır. “Akraba bile olsalar, cehennem halkı oldukları belli olduktan sonra (Allah’a) ortak koşanlar için mağfiret dilemek, ne peygamberin, ne de inananların yapacağı bir iş değildir” (Tevbe: 113). Ayetin asıl kastı, Peygamber’in davetini engellemeye çalışan Mekke ve yöresi müşrikleridir. Kitap ehli değildir ama Peygamber’den sonra bir anlam kaydırmasıyla Müslüman olmayan tüm uluslar bu kategoriye sokulmuştur.

İşte bu nedenle ölen Müslüman için “Allah rahmet etsin, yani acısın, bağışlasın” diye dua edilirken Müslüman olmayan biri için “Toprağı bol olsun” denilir. Bunun anlamı şudur. Kabre konulan iyi kişiler, kendilerini saraylar gibi bir mekânda hissederler. Kötü kişilerin yeri dardır. Çünkü cezalıdırlar. Cezaevi dar olur. Hele hücre hapsine atılanlar, mekân darlığından ne çekilmez bir durum içindedirler. Yaşanmadıkça bilinmez.

Hz. Peygamber, kabrin suçlu kişileri daralarak sıkacağını buyurmuştur. Tabii sıkıştırılan beden değil, ruhtur. Beden zaten ölümden itibaren çürüyüp toprak olma yoluna girmiştir. “Toprağı bol olsun” sözüyle o kişinin mekânının geniş olması temennisinde bulunulur. Maalesef kültürümüzden git gide uzaklaştığımız için bu tabirleri bilmiyoruz. Bir cenaze merasiminde konuşma yapan bir rektörümüzün de ölmüş olan Müslüman bir öğretim üyesinin tabutu başında konuşurken “Toprağı bol olsun” dediğini duymuştum. Süleyman Ateş